Kryzys zaufania. Polacy pokazali sądom czerwoną kartkę

Wyniki sondażu IBRiS, przeprowadzonego na zlecenie „Rzeczpospolitej”, to najlepsze potwierdzenie, że Polacy coraz bardziej dystansują się wobec sądu i Trybunału Konstytucyjnego. 

Sądom nie ufa ponad połowa uczestników badania

Ponad połowa ankietowanych – 57 proc. – deklaruje brak zaufania do sądów. Z tej grupy blisko jedna czwarta „zdecydowanie nie ufa” tym instytucjom. 

Ufa im natomiast 36,1 proc. respondentów. Najwyższą ocenę –  „zdecydowanie ufam” – daje sądom zaledwie 2,3 proc. badanych. 

To najgorsze wyniki w historii pomiarów, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę, że jeszcze rok temu wielu Polaków dawało sądom większy kredyty zaufania.

Nieco lepiej wypada w tym badaniu Trybunał Konstytucyjny, ale i jego sytuacja również budzi niepokój. Zaufanie do TK utrzymuje się na poziomie około 30,3 proc., lecz odsetek osób, które mówią, że „zdecydowanie ufają” Trybunałowi, spadł z 6,6 do 5,5 proc. W tym samym czasie zdecydowana nieufność wzrosła z 49,7 do 54,5 proc.

Prokuratura także odnotowała spadek zaufania, który spadł z około 40 do około 37,4 proc.

Gorszące sceny podczas obrad Trybunału Stanu

W ocenie ekspertów stoi za tym kilka przyczyn. Przemysław Rosati, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej,  w rozmowie z „Rzeczpospolitą” wskazuje, że kluczowe są rozstrzyganie sporów i ściganie przestępstw, ważne czynni życia społecznego.

–  Zaufanie do instytucji powołanych do ścigania, wymierzenia sprawiedliwości i rozstrzygania konfliktów ma kluczowe znaczenie dla aprobaty sposobu, w jakim się to odbywa – powiedział

Z kolei Krystian Markiewicz, były prezes Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia”, interpretuje wyniki sondażu jako przejaw szerszego kryzysu instytucji publicznych. 

– To jest taka czerwona kartka pokazana wszystkim, zarówno sędziom, jak i przedstawicielom świata polityki.Nie dziwię się, że Polacy mają złe zdanie o sądach, ale jakie mają mieć, kiedy widzą takie sceny, jakie ostatnio miały miejsce np. podczas obrad Trybunału Stanu – skomentował w rozmowie z Rz.

Do tego dochodzą czynniki długofalowe: częste zmiany ustaw dotyczących sądownictwa, przeciągające się procesy, przypadki ujawniania nieprawidłowości czy zarzutów o wpływy polityczne. To wszystko nakłada się na obraz wymiaru sprawiedliwości jako instytucji niestabilnej i słabo chronionej przed naciskami zewnętrznymi.