Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
piątek, 29 marca 2024 16:48
Reklama
Reklama

Odcinek 5: Kształt państwa

Po upojeniu ziszczającym marzenia o niepodległości listopadem 1918, przychodzi czas ustanawiania fundamentów nowego państwa.
Odcinek 5: Kształt państwa
Poznań, 27 grudnia 1918. Powitanie Ignacego Jana Paderewskiego (po prawej) przez mieszkańców miasta.

Autor: Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Powołany w listopadzie 1918 pierwszy gabinet, socjalisty Jędrzeja Moraczewskiego, spotyka się z brakiem akceptacji: zarówno społecznym, jak i większości środowisk politycznych. Szukając kompromisu, a także porozumienia z paryskim Komitetem Narodowym Polskim jedynym uznawanym przez aliantów przedstawicielstwem Polski Piłsudski powierza w styczniu 1919 funkcję premiera wysłannikowi KNP, Ignacemu Janowi Paderewskiemu. Wkrótce też odbywają się pierwsze wybory parlamentarne.

 

27 grudnia 1918 – rozpoczyna się Powstanie Wielkopolskie.

16 stycznia 1919 – ustępuje nieakceptowany przez większość ugrupowań politycznych rząd Jędrzeja Moraczewskiego, Prezydentem Ministrów zostaje Ignacy Jan Paderewski.

18 stycznia 1919 – w Paryżu rozpoczynają się obrady konferencji pokojowej, na czele polskiej delegacji stoją Roman Dmowski oraz Ignacy Jan Paderewski.

23 stycznia 1919 – Czechosłowacja napada na przyznaną Polsce część Śląska Cieszyńskiego; Stanisław Grabski: Już w połowie stycznia nadchodziły alarmujące wieści o przygotowaniach czeskich do zbrojnego zajęcia terytorium polskiej administracji. […] Wyjście pułku cieszyńskiego na odsiecz Lwowa przyspieszyło czeską napaść. Nastąpiła ona zgoła niespodzianie 23 stycznia, siłami zbrojnymi przewyższającymi parokrotnie nieliczne polskie oddziałki. Polska ludność, szczególnie robotnicza, stawiała rozpaczliwy opór, ale nie była w stanie przeszkodzić zajęciu przez wojska czeskie Orłowy, Karwiny i Cieszyna, skąd Śląska Rada Narodowa przeniosła się do Krakowa. [...].

26 stycznia 1919 – odbywają się pierwsze w II Rzeczypospolitej wybory do Sejmu Ustawodawczego; po raz pierwszy w historii Polski w wyborach mogą brać udział kobiety.

3 lutego 1919 – Polska i Czechosłowacja zawierają tymczasową ugodę w sprawie podziału Śląska Cieszyńskiego.

10 lutego 1919 – Tymczasowy Naczelnik Państwa Józef Piłsudski otwiera posiedzenie Sejmu Ustawodawczego.

16 lutego 1919 – Powstanie Wielkopolskie kończy się zwycięstwem Polaków, większość terenów Prowincji Poznańskiej przyłącza się do Rzeczpospolitej.

20 lutego 1919 – Sejm Ustawodawczy uchwala tzw. „Małą Konstytucję”; Marszałek Sejmu Wojciech Trąmpczyński podczas posiedzenia Sejmu: Komendancie Józefie Piłsudski! Sejm Ustawodawczy jednomyślnie postanowił dzisiaj władzę Naczelnika Państwa oddać znowu w Twoje ręce. W myśl tej uchwały władzę naczelną państwa, którą byłeś złożył w ręce moje, znowu Tobie powierzam z życzeniem, ażebyś ją sprawował na pożytek narodu i na chwałę Ojczyźnie. (ożywione oklaski i brawa)

Zobacz też stronę projektu: www.nieskonczenieniepodlegla.pl


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze
Reklama