Tczewski wiatrak odzyska dawny blask. Ruszyła renowacja unikatowego zabytku

Historyczny zabytek zyska nowe życie

Tczew rozpoczął długo wyczekiwaną renowację jednego ze swoich najbardziej charakterystycznych obiektów – XIX-wiecznego wiatraka, który przez dekady pozostawał w coraz gorszym stanie. Drewniana konstrukcja w typie holenderskim, z unikalnym pięcioramiennym skrzydłem i obrotową głowicą, została zbudowana w 1806 roku i od lat znajduje się na liście zabytków.

Obiekt był własnością prywatną od 1983 roku i mimo wpisu do rejestru zabytków w 1960 roku, jego stan techniczny stopniowo się pogarszał. Zrekonstruowany w 1950 roku wiatrak niemal zupełnie utracił swoją funkcję i pierwotny wygląd. Dopiero zakup przez miasto – za kwotę 460 tys. zł – otworzył drogę do jego ratowania.

Nowy rozdział w historii wiatraka

Oficjalnie, teren budowy został przekazany wykonawcy na początku maja. Z obiektu zniknęło już charakterystyczne pięcioramienne skrzydło. To część procesu renowacji, który zakłada naprawę elementów konstrukcyjnych w specjalistycznych warsztatach.

Kolejny etap remontu wiatraka staje się faktem. Wiatrak tczewski, mieszkańcy o tym dobrze wiedzą, będzie podlegał całkowitej rewitalizacji, przywróceniu, można powiedzieć, trochę swojej funkcji, ale przede wszystkim zabezpieczeniu tego zabytku i przywróceniu go do takiego stanu, żebyśmy my jako mieszkańcy nie musieli się wstydzić, że jesteśmy miastem, które ma bardzo ciekawy zabytek, bo jest niewiele miast w Polsce, które ma wiatraki, a wiatrak był, można powiedzieć, w średnim stanie.

- Łukasz Brządkowski, prezydent Tczewa

Wykonawca remontu zakłada, że uda się zachować aż 90 procent oryginalnej konstrukcji. Dzięki temu wiatrak nie tylko zostanie odnowiony, ale też pozostanie wierny swojej historycznej formie.

Inwestycja z dofinansowaniem

Koszt przedsięwzięcia to 1 550 000 zł. Z tej kwoty 1 176 000 zł pochodzi z rządowego programu Polski Ład. Planowany termin zakończenia prac to 5 listopada 2025 roku. Renowacja obejmuje nie tylko samą konstrukcję, ale również otoczenie – w przyszłości odnowione mają zostać pobliskie budynki objęte ochroną konserwatorską, takie jak harcówka i zabudowania u podnóża wiatraka.

Jest to praca bardzo specjalistyczna, wymaga naprawdę dużych kompetencji wiedzy, ale częściowo tą pracę należy wykonywać poza miejscem posadowienia wiatraka, więc dlatego wiatrak częściowo zostanie rozebrany po to, żeby jego elementy uległy naprawie, ale już w miejscach do tego przeznaczonych, czyli fachowych warsztatach. Prace przebiegają na razie zgodnie z planem. Wiatrak możemy uspokoić, że wiatrak wróci na swoje miejsce mimo tej częściowej rozbiórki.

- Łukasz Brządkowski, prezydent Tczewa

Wiatrak ma stać się miejscem otwartym dla mieszkańców

Choć ostateczna funkcja odnowionego obiektu nie została jeszcze określona, władze miasta chcą, by wiatrak stał się przestrzenią społeczno-kulturalną. Może pełnić rolę lokalnego centrum aktywności, organizować wydarzenia dla mieszkańców i promować historię regionu.

To jest tak naprawdę pierwszy etap remontu całego wiatraka. Musimy pamiętać o tym otoczeniu. Otoczenie też jest nie jest najciekawsze, więc musimy zadbać o te budynki. Mówimy to o harcówce, mówimy o tym budynku, który znajduje się bezpośrednio pod wiatrakiem. Budynki są objęte ochroną konserwatorską i chcemy w kolejnym kroku zadbać także o to otoczenie, żebyśmy mogli wykorzystać wiatrak do dalszych celów.

Czy to będzie działalność społeczna, czy działalność kulturalna jeszcze nie zdecydowaliśmy. Natomiast na pewno chcielibyśmy, żeby wiatrak ożył i żeby był taki bardzo fajnym miejscem do spędzania wolnego czasu przez mieszkańców naszego miasta.

- Łukasz Brządkowski, prezydent Tczewa

Zabytek, który przez lata był powodem do wstydu, ma wkrótce stać się symbolem odnowy i dumy Tczewa. Miejscem, które nie tylko zachwyca swoją architekturą, ale też tętni życiem.